Η σχέση του Νταλί με τα βιβλία στο επίκεντρο έκθεσης που διοργανώνεται στην Ελλάδα

Τον χειμώνα σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη

Την εικονογράφηση πολλών βιβλίων είχε αναλάβει ο Σαλβαντόρ Νταλί

Θεσσαλονίκη

Μια όχι και τόσο γνωστή πλευρά του διάσημου ζωγράφου Σαλβαντόρ Νταλί παρουσιάζεται τον χειμώνα σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα. Η έκθεση «Ο Νταλί και τα βιβλία» που διοργανώνεται από το Ινστιτούτο Θερβάντες σε συνεργασία με το Ίδρυμα Νταλί ασχολείται με τον Σ.Νταλί ως συγγραφέα και εικονογράφο.

Η έκθεση θα απαρτίζεται από φωτογραφίες και έντυπο υλικό, που «φωτίζουν» τη σχέση του Ισπανού ζωγράφου με τα βιβλία.

Τα εκθέματα θα αναπτύσσονται σε τρεις ενότητες: φωτογραφίες, αλληλογραφία, αποσπάσματα βιβλίων και άλλο έντυπο υλικό που θα παρουσιάζουν τις ιδιότητες του Νταλί ως συγγραφέα, ως αναγνώστη, αλλά και ως εικονογράφου βιβλίων.

Ο Νταλί έχει άλλωστε εικονογραφήσει σπουδαία αριστουργήματα, όπως ο Δον Κιχώτης, η Κάρμεν και η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων. Κάθε φορά που κάποιο έργο τον συγκινούσε, εκείνος επιθυμούσε να το μετατρέψει σε εικόνες, μέσα από την εικονογράφησή του.
Αυτές οι εικονογραφήσεις αποτελούν από μόνα τους έργα τέχνης, ενώ παρουσιάζουν τις διάσημες «εμμονές» του καλλιτέχνη με ορισμένα σχήματα και ιδέες (όπως για παράδειγμα τα λιωμένα ρολόγια).

«Το ό,τι θα περάσω στην ιστορία της ανθρωπότητας είναι σίγουρο. Θα προτιμούσα όμως να μείνω στην αιωνιότητα ως συγγραφέας και όχι ως ζωγράφος» είχε δηλώσει κάποτε ο εκκεντρικός καλλιτέχνης, ο οποίος έγραφε σε πολλές γλώσσες χωρίς να ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για τους συντακτικούς ή γραμματικούς κανόνες.

Η έκθεση θα παρουσιαστεί πρώτα στη Θεσσαλονίκη, στη Βίλα Μπιάνκα από τις 25 Σεπτεμβρίου ως τις 18 Οκτωβρίου, στο πλαίσιο των 44ων «Δημητρίων». Από τον Νοέμβριο έως τον Ιανουάριο του 2010 η έκθεση θα μεταφερθεί στην Αθήνα και θα εγκαινιάσει την νέα στέγη του Ινστιτούτου Θερβάντες στην οδό Μητροπόλεως στο Σύνταγμα.

Την έκθεση συνδιοργανώνουν το Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, το Ινστιτούτο Θερβάντες, το ισπανικό Ίδρυμα Νταλί, το Τελλόγλειο ίδρυμα Τεχνών και το Ελληνοϊσπανικό Κέντρο Πολιτισμού Θεσσαλονίκης «Φ. Γκ. Λόρκα».

Newsroom ΔΟΛ - www.in.gr

Kαρτ Ποστάλ καλοκαιριού

Εικαστικός καύσωνας είναι μερικές από τις βασικές συνισταμένες και του φετινού καλοκαιριού στην Ελλάδα αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο. Οπου βρεθούμε, δηλαδή, το μήνα Αύγουστο με αφορμή τις καλοκαιρινές διακοπές μας. Εκεί πέρα από τη χαλάρωση δίπλα στη θάλασσα ή την περιδιάβαση στα αξιοθέατα διεθνών μητροπόλεων, βασικός πόλος έλξης θα είναι τα μουσεία και οι γκαλερί που παρουσιάζουν ένα πραγματικό πανόραμα τέχνης.

Από μόδα, γλυπτική, αρχιτεκτονική, μέχρι ζωγραφική όλων των τάσεων ειδικά για τον πιο πολύχρωμο και διανοητικό Αύγουστο των τελευταίων ετών. Το «Τέχνη και ζωή» ταξίδεψε ανταποκρινόμενο στα σημαντικότερα πολιτιστικά καλέσματα του καλοκαιριού και σας τα συστήνει ανεπιφύλακτα. Μια στάση κάναμε και στον Πόρο, όπου παρουσιάζεται ατομική έκθεση του ζωγράφου Χρόνη Μπότσογλου (ένα από τα έργα του στη φωτογραφία). Καλό καλοκαίρι με καταδύσεις και βαθιές εισπνοές τέχνης.

"Ναυτεμπορική"

Εξι καλλιτέχνες για το «Δέστε 2009»

Οι εικαστικές δημιουργίες των έξι καλλιτεχνών, που έχουν επιλεγεί ως υποψήφιοι για το Βραβείο «Δέστε 2009», παρουσιάζονται σε χώρο του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, Νεοφύτου Δούκα 4, στο Κολωνάκι.Οι έξι καλλιτέχνες είναι οι: Αθανάσιος Αργιανάς, Βαγγέλης Βλάχος, Χάρις Επαμεινώνδα, Ειρήνη Ευσταθίου, Ραλλού Παναγιώτου, Γιώργος Σαπουντζής.Το Βραβείο «Δέστε» θεσμοθετήθηκε το 1999 και απονέμεται κάθε δύο χρόνια σε Ελληνα καλλιτέχνη, που ζει είτε στην Ελλάδα είτε στο εξωτερικό.

Στόχος του Βραβείου είναι η παρουσίαση του έργου μιας νέας, ανερχόμενης γενιάς καλλιτεχνών.Μία διεθνής, πενταμελής Κριτική Επιτροπή θα επιλέξει και θα ανακοινώσει στις 14 Σεπτεμβρίου το νικητή του φετινού Βραβείου, ο οποίος και θα παραλάβει το χρηματικό έπαθλο των 10.000 ευρώ.

"Ναυτεμπορική"

Υδατογραφώντας το ελληνικό τοπίο

Στη Λήμνο

Εργο της Κατερίνας Ανταχοπούλου, από σήμερα στην Πινακοθήκη της Λήμνου.Ομαδική εικαστική έκθεση υδατογραφίας (ακουαρέλα), με τίτλο «Υδατογραφώντας το ελληνικό τοπίο», οργανώνει η Πινακοθήκη Σύγχρονης Βαλκανικής Τέχνης Κοντιά Λήμνου, με τη συμμετοχή διακεκριμένων και ανερχόμενων Ελλήνων καλλιτεχνών.

Αντικείμενο της έκθεσης, το ελληνικό ηπειρωτικό και νησιωτικό τοπίο, ιδωμένο μέσα από την ιδιαίτερη ματιά του κάθε ζωγράφου, και με στόχο να διερευνηθούν τόσο οι εναλλασσόμενες όψεις του, όσο και οι τονικότητες, οι ανεπαίσθητες χροιές και οι πλαστικές αξίες της υδατογραφίας, μέσα από τη γραφή που χαρακτηρίζει το έργο του κάθε συμμετέχοντος καλλιτέχνη.

Η έκθεση περιλαμβάνει παλαιότερα έργα σημαντικών καλλιτεχνών που διερεύνησαν εξαντλητικά το συγκεκριμένο εικαστικό μέσο, (Ανδρέας Βουρλούμης, Ράλλης Κοψίδης, Γιώργος Μανουσάκης, Ασαντούρ Μπαχαριάν, ΚατερίναΑνταχοπούλου κ.ά.), και παράλληλα συγκεντρώνει έργα σημαντικών σύγχρονων παραστατικών καλλιτεχνών. Η «υδατογράφηση του ελληνικού τοπίου» θα διαρκέσει έως και τις 20 Σεπτεμβρίου.

"Ναυτεμπορική"

Κυρίαρχο το απόλυτο λευκό

Από το Σάββατο στα Φηρά της Σαντορίνης

Ολόλευκα και πανέτοιμα να φτερουγίσουν στον γαλάζιο ουρανό τα... γύψινα περιστέρια της Ναταλίας Μελά.Το λευκό χρώμα, το χρώμα το «απόλυτο», βρίσκεται στο επίκεντρο ομαδικής έκθεσης 60 διακεκριμένων και ανερχόμενων καλλιτεχνών, που διοργανώνεται στο ολόλευκο νησί της Σαντορίνης.

Την έκθεση -που φέρει τον τίτλο «A paler shade of white - Οψεις του λευκού»- διοργανώνει το κοινωφελές Ιδρυμα Λουκά και Ευάγγελου Μπελλώνια -που εδρεύει στα Φηρά- και τελεί υπό την αιγίδα του υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων και του υπουργείου Πολιτισμού. Τα εγκαίνια θα πραγματοποιηθούν το ερχόμενο Σάββατο 8 Αυγούστου, στον εκθεσιακό χώρο του Ιδρύματος.
Λάδι σε μουσαμά.

Εργο του Παναγιώτη Τέτση.Στόχος της έκθεσης είναι να διερευνηθούν οι όψεις, οι τονικότητες και οι πλαστικές αξίες του λευκού μέσα από τη γραφή και τα τεχνικά μέσα που χαρακτηρίζουν το έργο του κάθε συμμετέχοντα καλλιτέχνη. Ο τίτλος αποτελεί παράφραση του γνωστού τραγουδιού blues των Procol Harum, «A whiter shade of pale».Μέσα από επιτοίχια ζωγραφικά έργα, γλυπτά και ανάγλυφα, κατασκευές, εγκαταστάσεις, φωτογραφία και βίντεο, το λευκό χρώμα ως φωτεινό ζωγραφικό στοιχείο και «χρώμα όλων των χρωμάτων» στη ζωγραφική, ως απόλυτη όψη στη γλυπτική, ως ομογενοποιητικό πεδίο έκφρασης της πλαστικότητας στις κατασκευές και τις εγκαταστάσεις, ως ποιητικό πεδίο εξερεύνησης στη φωτογραφία και το βίντεο, το λευκό, αγαπητό χρώμα και εκφραστικό μέσο για την πλειονότητα των εικαστικών δημιουργών, διερευνάται σε όλες τις όψεις και τις εκφάνσεις του.

Η επιμέλεια της έκθεσης Ιριδα Κρητικού -μεταξύ άλλων- σημειώνει: «…Η απάντηση για το εάν το μαύρο και το λευκό είναι χρώματα, αποτελεί συνισταμένη όλων των θεωριών: το μαύρο δεν είναι χρώμα. Ενα μαύρο αντικείμενο απορροφά όλα τα χρώματα του οπτικού πεδίου και δεν αντανακλά κανένα από αυτά στο βλέμμα του παρατηρητή. Το λευκό, αντίθετα, είναι χρώμα, καθώς αντανακλά όλα τα χρώματα του ορατού φωτεινού πεδίου στο βλέμμα του παρατηρητή». Η έκθεση θα διαρκέσει έως το τέλος Σεπτεμβρίου.

"Ναυτεμπορική"

Φαινόμενα Διασημότητας

Τα δεκαπέντε λεπτά διασημότητας που αντιστοιχούν σε όλους, ήταν ίσως η πιο δραματικά αληθινή φράση του προηγούμενου αιώνα (ευχαριστούμε Αντι Γουόρχολ).

Και είναι τώρα η στιγμή που δικαιώνεται με τον πιο κανιβαλικό και ανθρωποφοβικό τρόπο αυτή η ρήση. Η διασημότητα γίνεται αντίβαρο της επιβίωσης και της αξιοπρέπειας. Η περιπέτεια της μικρής ηρωίδας του «Slumdog Millionaire», που έγινε αντικείμενο αγοραπωλησίας ουσιαστικά σε δημοπρασία από τον ίδιο τον πατέρα της, είναι το πιο εύγλωττο παράδειγμα.

Διαβάζουμε στο Βήμα: «Μεγάλες διαστάσεις έχει πάρει η υπόθεση της απόπειρας πώλησης της εννιάχρονης πρωταγωνίστριας της ταινίας "Slumdog Μillionaire" από τον πατέρα της αντί 300.000 δολαρίων. Η ινδική αστυνομία διέταξε έρευνες, η μητέρα και η μητριά της μικρής Ρουμπίνα Αλι έστησαν καβγά μπροστά στις κάμερες και ο πατέρας του παιδιού συνελήφθη. "Φιλάργυρη σκύλα, δώσε πίσω την κόρη μου!" φώναζε η πραγματική μητέρα της μικρής στη σύζυγο του πατέρα της Ραφίκ Κουρέσι, ο οποίος συνελήφθη με την κατηγορία ότι αποπειράθηκε να κάνει μια συμφωνία παράνομης υιοθεσίας, από την οποία θα λάμβανε 300.000 δολάρια.

Ο ίδιος το αρνείται και λέει ότι έχει πέσει θύμα σκευωρίας.Λόγω των άθλιων συνθηκών ζωής που επικρατούν στην παραγκούπολη Γκαρίμπ Ναγκάρ στα προάστια της Βομβάης, όπου ζει η οικογένεια, η μικρούλα έχει γίνει μήλον της Εριδος μεταξύ της βιολογικής της μητέρας, που την είχε εγκαταλείψει όταν ήταν δύο ετών, και του πατέρα της.

Ολοι προσπαθούν να εξαργυρώσουν τη φήμη της, για να ξεφύγουν από τη φτώχεια. Τα 2.500 ευρώ που πήρε η Ρουμπίνα, ως αμοιβή για τη συμμετοχή της στην ταινία, φαίνεται ότι ήταν πολύ λίγα.»Δεν είναι μόνο αυτό. Στη Βρετανία, νεαρή ηθοποιός κρεμάστηκε, όταν έμαθε ότι διακόπτεται η σειρά στην οποία συμμετείχε επί επτά χρόνια. Δεν ήταν τόσο η προοπτική της ανεργίας που την έσπρωξε εκεί όσο η αιφνιδιαστική, απρόσμενη απόσυρση από τα φώτα της δημοσιότητας, σε συνδυασμό με το χτίσιμο μιας προσωπικότητας εξαρτημένης από τη δημοσιότητα, την τηλοψία που ορίζει συχνά το στάτους κβο.

Γι' αυτό και τα ριάλιτι συνεχίζονται απρόσκοπτα, μεταμφιεσμένα κάπως κάτω από το μανδύα ντοκιμαντέρ ή ειδικών εκπομπών. Ριάλιτι είναι ό,τι και αν πει κανείς, αφού πίσω από το πρόσχημα ενός (όποιου) ταλέντου, ξεχύνεται η ανάγκη της επικράτησης με τον κλασικό τρόπο της ζούγκλας και της απελευθέρωσης των πιο χαμηλών ενστίκτων και συμπεριφορών μπροστά στην κάμερα. Οσο πιο χαμηλά τόσο μεγαλύτερος ο τηλεοπτικός χρόνος. Εδώ προσμένουμε ακόμη την Ανάσταση...

"Ναυτεμπορική"

O φόβος μέρα και νύχτα

Τις προάλλες, ένας γνωστός, στέλεχος επιχείρησης, ραφινάτος και αυτό που αποκαλούμε clean cut, έλεγε πως νιώθει απίστευτα προσβεβλημένος όταν, περπατώντας στο πεζοδρόμιο, νιώθει τις γυναίκες δίπλα του να σφίγγουν τις τσάντες τους επάνω τους. Από το φόβο της κλοπής, του συρσίματος στο πεζοδρόμιο.

Και είναι αλήθεια. Προχωρούμε σφιγμένοι, τανάλιες που σφίγγουν τσάντες και πορτοφόλια, κρύβουν ρολόγια και κοσμήματα. Από το φόβο της κλοπής, της επίθεσης.Αν κάποιοι μιλάνε για τον ψυχολογικό πόλεμο που έχει εξαπολυθεί με αφορμή την οικονομική κρίση, η αλήθεια είναι πως ο φόβος και η ψυχολογική πίεση από τη συνεχή και έντονη αίσθηση της ανασφάλειας είναι σαφώς μεγαλύτερα.

Το Πάσχα, φεύγοντας για διακοπές, κλειδώσαμε τα σπίτια, βάλαμε συναγερμούς, κι όμως, σε όλη τη διάρκεια των γιορτών είχαμε ένα σφίξιμο στο στομάχι για το τι θα βρούμε όταν γυρίσουμε. Αν οι διαρρήκτες έβαλαν στο στόχαστρο τη δική μας οικία. Και δεν υπάρχει χειρότερη αίσθηση από αυτή της παραβίασης του ιδιωτικού σου χώρου - μπορεί να σε διαλύσει ψυχολογικά, να πυροδοτήσει όχι απλώς αισθήματα ανασφάλειας, αλλά και αβεβαιότητας και χαμηλής αυτοεκτίμησης.

Την Τρίτη, πολλοί συνάδελφοι δημοσιογράφοι έμειναν έκπληκτοι, όταν άκουσαν για τη ληστρική επίθεση με όπλα και τραυματία στο ασφαλιστικό ταμείο τους, τον ΕΔΟΕΑΠ. Εκεί βρίσκονται οι υπέροχοι γιατροί του Ταμείου μας, η ελπίδα και η ασφάλεια της περίθαλψης και της σταθερής αναζήτησης της ποιότητας στη ζωή μας. Το χτύπημα σε ένα χώρο πολυιατρείο, ουσιαστικά, έδωσε μια και θρυμμάτισε κάθε προσπάθεια να πατήσουμε στα πόδια μας, να μην τα μετατρέψουμε σε ερπύστριες, να μη γίνουμε εμείς τανκς-σώματα που κινούμαστε έτοιμοι για τον πόλεμο (της επιβίωσης). Μια θηλιά που σφίγγει, καθώς νιώθουμε πως δεν έχουμε ελευθέρας για κάθε γωνιά της Αθήνας: κομμάτια της πόλης κάτω από την Αθηνάς είναι εντελώς απροσπέλαστα, για κανένα λόγο δεν μπορείς να τα επισκεφτείς, θα πρέπει να είσαι θεότρελος.

Η Σοφοκλέους, μετά και την αποχώρηση του χρηματιστηρίου, είναι ένας δρόμος μαρασμού και άγριας αναρχίας, αισθάνεσαι παράλογα γενναίος όταν καταφέρνεις να τη διασχίσεις.Θέλουμε τα λεφτά και το βιοτικό επίπεδο που χάνουμε εξαιτίας της κρίσης, τις δουλειές μας που απειλούνται, τους πολιτικούς που αξίζουν να μας αντιπροσωπεύσουν. Οπωσδήποτε. Ομως δεν υπάρχει περίπτωση να τα διεκδικήσουμε όλα αυτά με πραγματικές αξιώσεις και ελπίδα, αν το πρωταρχικό της ύπαρξής μας απειλείται συνεχώς. Και αυτό το πρωταρχικό δεν είναι άλλο από την ίδια μας τη ζωή.

"Ναυτεμπορική"

«Τον έρωτα δεν τον παραγγέλνεις»

Μιάμιση ώρα σε ένα χώρο με διάφορα αντικείμενα τριγύρω και... σκουπίδια, πολλά -πεταμένα κάτω- σκουπίδια (χαρτάκια, πλαστικά ποτήρια, άδεια κουτάκια αλουμινίου από αναψυκτικά κ.ά.). Δεν είναι και το καλύτερό σας, έτσι; Κι όμως... χάσατε! Εγώ το απόλαυσα την προηγούμενη Πέμπτη το βράδυ. Εσείς, και να θέλετε, δε θα μπορέσετε... Αλλά θέλω να σας πω γι' αυτό: Ένα εξαιρετικό κείμενο του μεγάλου ιρλανδού δραματουργού Σάμιουελ Μπέκετ, με τίτλο «Πρώτος έρωτας» - αλλά πεζό, όχι θεατρικό. Γράφτηκε το 1945 στα Γαλλικά και αργότερα μεταφράστηκε (από τον ίδιο το συγγραφέα) στα Αγγλικά.

Ένας υπέροχος ηθοποιός, ο Δημήτρης Καταλειφός. Μιάμιση ώρα στη σκηνή (και κάτω από αυτή), φορώντας καπαρντίνα και ρεπούμπλικα και κρατώντας μια μαύρη σακούλα σκουπιδιών. Σε μετάφραση του Αχιλλέα Αλεξάνδρου και σκηνοθεσία του Πάνου Παπαδόπουλου, ο Καταλειφός, ως άστεγος ρακοσυλλέκτης, αφηγείται την εμμονή του με τον πατέρα του και το ενδιαφέρον του για βόλτες στα νεκροταφεία, αλλά κυρίως αναδημιουργεί την ιστορία του πρώτου και μοναδικού του έρωτα, πριν από πολλά χρόνια, όταν ήταν 25 ετών - ουσιαστικά περιγράφει μια αποτυχία, με απλό, αστείο, σαρκαστικό, συχνά παράξενο, μα και σπαρακτικό κάποτε, τρόπο.Μια μοναδική παράσταση (παραγωγή του Δημοτικού Περιφερειακού Θεάτρου Κοζάνης, που μακάρι να επαναληφθεί -για πολλές παραστάσεις, όχι 4-5 όπως τον Απρίλιο- στην Αθήνα, θα σας συγκινήσει «αναπάντεχα».

.. Γιατί, «τον έρωτα δεν τον παραγγέλνεις» όπως λέει σοφά ο ήρωας του Μπέκετ στην τελευταία φράση του έργου.Τον πόλεμο, όμως; Το δεύτερο κείμενο -καθαρά θεατρικό αυτή τη φορά- για το οποίο θα σας πω σήμερα, γράφτηκε το 2005 στο Βερολίνο - αλλά από Έλληνα, το Μάνο Λαμπράκη. Σαν «μια σύγχρονη μεταγραφή του Βόιτσεκ», του εμβληματικού έργου του Γκέοργκ Μπίχνερ, περιγράφει ο ίδιος ο συγγραφέας, με καταγωγή από το Ηράκλειο της Κρήτης, το (τρίτο) θεατρικό του έργο «Puerto Grande» (Μεγάλο Λιμάνι ή Μεγάλο Πέρασμα). Σ' ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης, ο θεατής παρακολουθεί, σε είκοσι δύο σκηνές, το βασανισμό και τη σταδιακή αποκτήνωση του κρατούμενου Μπούνκερ.

Δυνατές ερμηνείες ενός -ενίοτε- στομφώδους κειμένου, μουσική... όχι πολύ ψαγμένη, αλλά σκηνοθεσία γερή και με άποψη - η κυρία Ρούλα Πατεράκη είναι σίγουρα εξαιρετική περίπτωση στο ελληνικό θέατρο. Και κάτι ξεχωριστό: η παράσταση παίζεται στο θάλαμο VI του β' επιπέδου του κτηρίου στον πεζόδρομο της Κοραή (αρ. 4) - χώρος που, επί Κατοχής, στέγαζε τα κρατητήρια της Κομαντατούρ! Μέχρι τις 31 Μαΐου μπορείτε να δείτε το «Puerto Grande». Θα σας απασχολήσουν σίγουρα οι προβληματισμοί του έργου - αλλά περισσότερο θα σας ταρακουνήσουν οι μνήμες που αναδύονται από τους τοίχους και την ατμόσφαιρα του χώρου..

- ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΣΤ. ΑΝΔΡΙΑΝΕΣΗΣ -

Είναι ωραίο να «ταράζεται» η καθημερινότητά σου από απρόσμενες ειδήσεις. Και να πέφτουν τα γαλόνια του αλαζόνα ηγεμόνα, που φοράνε δημοσιογράφοι που μπορούν να στρεβλώνουν και να καταστρέφουν προσωπικότητες (φυσικά η αναφορά γίνεται για την τραγουδίστρια που σύρθηκε από τα κανάλια, παρά την ιδιαιτερότητά της, και τελικά κατέληξε στο ψυχιατρείο).Από τις πλέον ενδιαφέρουσες -αν και άχρηστες- ειδήσεις της εβδομάδας, ήταν η αποκάλυψη του μυστικού πίσω από το κομμένο αφτί του Βίνσεντ Βαν Γκογκ.

Σύμφωνα με το βιβλίο «Στο αφτί του Βαν Γκογκ: ο Πολ Γκογκέν και ο όρκος της σιωπής», ο ιδιόρρυθμος ζωγράφος έχασε το αφτί του κατά τη διάρκεια καυγά με τον Πολ Γκογκέν, ο οποίος με το ξίφος του ξερίζωσε το αφτί του Βαν Γκογκ. Στο συμπέρασμα αυτό κατέληξαν δύο πανεπιστημιακοί, μετά από έρευνα που διήρκεσε δέκα χρόνια.

Η είδηση αυτή -πέρα από τη λογική της λάθρας θέας στην ιδιωτική ζωή δύο καλλιτεχνών- ρίχνει φως στις ιδιαίτερες συνθήκες και στις ιδιοσυγκρασίες των Βαν Γκογκ και Γκογκέν, που μας ενδιαφέρουν με την έννοια ότι φωτίζουν την τέχνη τους.Η συγκλονιστική αλήθεια της προσωπικής ζωής ταράζει και τον αναγνώστη της «θεματικής αυτοβιογραφίας» της Σιμόν ντε Μποβουάρ «Ενας πολύ γλυκός θάνατος», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Εκεί η ιερή γραφίδα της γυναικείας φύσης μεταμορφώνεται σε κόρη και γράφει για τη μητέρα της και κυρίως για το θάνατό της. Η απογύμνωση είναι απόλυτη και αποστομωτική.«Η σιωπή μεταξύ μας ήταν αδιαπέραστη. Μέχρι που εκδόθηκε η "Προσκεκλημένη", αγνοούσε σχεδόν τα πάντα για τη ζωή μου. Προσπαθούσε να πείσει τον εαυτό της ότι, τουλάχιστον στον τομέα της ηθικής, ήμουν "σοβαρή". Οι φήμες έκαναν τις αυταπάτες της να καταρρεύσουν, αλλά εκείνη την περίοδο η σχέση μας είχε ήδη αλλάξει.»

Η αιώνια πάλη της μάνας με την κόρη -καμία δεν αισθάνεται αρκετά καλή για τη άλλη, το μαστίγιο της απογοήτευσης δίνει επαναληπτικά χτυπήματα- παρουσιάζεται μοναδικά και γίνεται προσωπική προβολή για τον αναγνώστη. Αν από εκεί ο δρόμος οδηγήσει και στην ανάγνωση των επιστολών που έστελνε ο Ανδρέας Εμπειρίκος στον πατέρα, τη μητέρα και τον αδελφό του, τότε η εικόνα του εσωτερικού καθρεφτίσματος επάνω στα πρόσωπα των στενών συγγενών μεγεθύνεται.

Και θυμίζει το Μαγιακόφσκι, που έλεγε «η τέχνη δεν αντανακλά σαν καθρέφτης, μα μεγεθύνει σαν φακός».

"Ναυτεμπορική"

Γυαλιστερός πολιτισμός

«Μην κάθεσαι κοντά στην τηλεόραση. Θα ζαλιστείς. Και θα τυφλωθείς.» Λαϊκή σοφία μαμάδων, που προέκυψε αυθορμήτως ταυτόχρονα με την εμφάνιση της τηλεόρασης και χλευάστηκε από εφήβους και επιστήμονες ως αβάσιμη και φαιδρή.

Ήρθε η ώρα να αποκατασταθεί αυτή η πλάνη: η τηλεόραση και ζαλίζει (άντε να καταλάβεις μετά τι είναι αλήθεια και τι fiction) και τυφλώνει, για την ακρίβεια νεκρώνει πνευματικές λειτουργίες. Κάτι σαν λοβοτομή.

Αυτή η καταβύθιση σε παιδικά τραυματικά βιώματα δεν είναι τυχαία. Αναδύονται από το θυμικό και το λογικό μετά από ένα τριήμερο υποχρεωτικής παρακολούθησης του μεγαλύτερου τηλεοπτικού γεγονότος της Ευρώπης. Γιουροβίζιον. Αυτή είναι η Ευρώπη; Αυτό είναι μουσική; Αυτοί οι κορυφαίοι ερμηνευτές κάθε χώρας; Αυτό το κοινό που ψηφίζει; Όλο αυτό το αστροπελέκι μουσικής, χορού και σόου οδήγησε σε υπερκόπωση τα αντανακλαστικά του θεατή, που οφείλουμε πάντα να έχουμε σε εγρήγορση.

Όσο κι αν προτρέπουμε να απολαύσουμε παραστάσεις υπέροχες, ταινίες στοχαστικές ή να συγκινηθούμε με τραγούδια και ρυθμούς, κάτι τέτοιες νύχτες, σαν του περασμένου Σαββάτου, ρίχνουν τους κόπους όλης της χρονιάς. Δεν είναι απλά ξεκούραστες και απολαυστικές, είναι ληστρικές του πολιτιστικού κριτηρίου.Βέβαια, δυο μέρες μετά, κληθήκαμε πάλι να κρίνουμε και να ψηφίσουμε. Και εκεί είδαμε το άλλο άκρο - σχεδόν.

Η ψηφοφορία για τους Μεγάλους Έλληνες, αν και τηλεοπτικά ήταν κάπως πληκτική σε κάποια σημεία, με κενά που αποδίδονται ίσως στο παρθενικό του εγχειρήματος, έδειξε το άλλο άκρο. Της σκέψης, του διαλόγου, του επιχειρήματος, της εγρήγορσης. Ακούστηκαν όμορφες αντιπαραθέσεις, είδαμε πρόσωπα που δεν μας συγκινούν ή είμαστε δύσπιστοι απέναντί τους να αρθρώνουν ένα νέο λόγο και να λάμπουν. Είναι και αυτό τηλεόραση, είναι και αυτό μια διαδικασία που απαιτεί συμμετοχή του κοινού. Αλλά συνάμα είναι κάτι τελείως ξένο προς τη Γιουροβίζιον. Και οι τηλεοπτικές μέρες και νύχτες συνεχίζονται και οδεύουν προς το τέλος της περίφημης σεζόν.

Προσοχή, όμως, ένας σκόπελος ακολουθεί: η μετάδοση των εκλογικών αποτελεσμάτων. Ένα ακόμη τεστ για την αντοχή και την ευφυΐα μας. Ελπίζουμε οι δημοσιογράφοι και οι καλεσμένοι πολιτικοί να μας εκπλήξουν ευχάριστα με την ευστροφία τους και τον πολιτικό πολιτισμό που ευαγγελίζονται, αλλά βεβαία ποτέ δεν τον συναντούν. Προσεχώς στους δέκτες μας…

"Ναυτεμπορική"