Saturday, July 19, 2008

Αντιγραφή ιδεών, έκθεση συναισθημάτων

Είμαστε όλοι εξοικειωμένοι με τη σκέψη ότι το ταξίδι, στην πραγματικότητα, ποτέ δεν είναι όπως το περιμέναμε, όπως το είχαμε σχεδιάσει και φανταστεί, γράφει ο Αλαίν ντε Μποττόν στην «Τέχνη του ταξιδιού» (μετάφραση: Γιάννης Ανδρέου, εκδόσεις Πατάκη).

Αλλά σπεύδει να προσθέσει κι εγώ σπεύδω να αντιγράψω: «Υπάρχει όμως και μια άλλη άποψη, που ίσως βρίσκεται πιο κοντά στην αλήθεια και οπωσδήποτε είναι επωφελέστερη: η άποψη που υποστηρίζει ότι η πραγματικότητα, κατά πρώτο και κύριο λόγο, διαφέρει». Χρειάζονται επιχειρήματα;

Μα, αγαπητοί μου, κάθε συνεπής ταξιδιώτης οφείλει -νομίζω- να ενστερνιστεί το χρυσό κανόνα των περιηγήσεων: δεν υπάρχουν όμορφα και άσχημα μέρη, όλοι οι τόποι είναι απλώς διαφορετικοί! Εξάλλου, δεν είναι τα μέρη που κάνουν τη διαφορά, αλλά η διάθεσή μας: «Η κατάσταση των αιθέρων και η όψη της κατοικίας μας δεν μπορούν μόνες τους να εγγυηθούν ότι θα είμαστε χαρούμενοι - ούτε, επομένως, να μας καταδικάζουν στη δυστυχία». Σοφές κουβέντες...

«Η απήχηση που ασκεί μέσα μας το αεροδρόμιο» λέει κάπου ο Ελβετός συγγραφέας, που σήμερα ζει στο Λονδίνο, «δεν εντοπίζεται σε κανένα άλλο σημείο τόσο συμπυκνωμένη όσο στις τηλεοπτικές οθόνες που κρέμονται από ψηλά και ανακοινώνουν τις αφίξεις και τις αναχωρήσεις πτήσεων. Παρά την πλήρη έλλειψη καλλιτεχνικών προθέσεων, με την απλώς άρτια κατασκευή και τη λιτή γραμματοσειρά τους, αφήνουν εντελώς ασυγκάλυπτη τη συναισθηματική φόρτιση και τη φαντασιακή σαγήνη που προκαλούν».

Πολύ καιρό είχα να νιώσω τη χαρά της απόλυτης ταύτισης με ένα κείμενο που διάβασα. Στο βιβλίο του Μποττόν σχεδόν δεν περνούσα σελίδα δίχως να σταματήσω για να απολαύσω καλύτερα τα γραφόμενα - συγχωρήστε μου την αμετροέπεια, εξάλλου δεν προδικάζω τη λογοτεχνική αξία του υποθετικού εγχειρήματός μου, αλλά στην ουσία τους, θα μπορούσα, θα ήθελα να τα είχα γράψει κι εγώ!

Θαυμάστε ακόμη ένα «διαμάντι»: «Στη ζωή μας ολόκληρη, ελάχιστες εμπειρίες είναι τόσο λυτρωτικές όσο η στιγμή στην οποία το αεροπλάνο μας ανυψώνεται στους αιθέρες. [...] Η απογείωση όμως είναι και ψυχικά ευχάριστη, γιατί η ταχύτατη ανάληψη του αεροσκάφους συμβολίζει κατά υποδειγματικό τρόπο τη μεταμόρφωση».

Ως έναυσμα για να ορθώσουμε κι εμείς το ανάστημά μας «πάνω από καθετί που σήμερα μας πλακώνει» βλέπει το «σιδερένιο πουλί» ο Μποττόν -πόσο δίκιο έχει! Και πόσο βάθος κρύβεται στη φράση του: «Είναι αλήθεια ότι, καμιά φορά, γνωρίζουμε ανθρώπους που έχουν διασχίσει ολόκληρη έρημο, έχουν βαδίσει πάνω σε παγετώνα ή έχουν ανοίξει μόνοι τους δρόμο σε κάποια ζούγκλα - χωρίς, ωστόσο, να διακρίνεται στην ψυχή τους μια ένδειξη των πραγμάτων που έχουν αντικρίσει.»! Απολαύστε τα καλοκαιρινά σας ταξίδια και το χειμώνα «βγάλτε» τα στην επιφάνεια με μια διαφορετική στάση ζωής -βρείτε μόνοι σας το... κόλπο!

-ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΣΤ. ΑΝΔΡΙΑΝΕΣΗΣ-

No comments: