Σεράγεβο σ’ αγαπώ («Παράπλευρες απώλειες» )

Δράμα

Σκηνοθεσία: Γιασμίλα Σμπάντιτς

Ερμηνεία: Λούνα Μίχοβιτς, Μιριάνα Καράνοβιτς, Λέον Λούτσεφ, Κέναν Κάτιτς

Το «Σεράγεβο σ' αγαπώ» είναι ένα αισιόδοξο τραγούδι, δημοφιλές στη Βοσνία, το οποίο ακούγεται στον επίλογο του «Grbavica». Ο αυθεντικός τίτλος της ταινίας αναφέρεται σε μια γειτονιά του Σεράγεβου όπου βιάστηκαν δεκάδες γυναίκες κατά τη διάρκεια του πολέμου. Μία από αυτές είναι και η ηρωίδα της ταινίας (η ιστορία είναι αληθινή): Η Εσμα, που έχει ανάμεικτα συναισθήματα για τη δωδεκάχρονη Σάρα. «Το «Grbavica» είναι πρώτα απ' όλα μια ταινία αγάπης.

Ομως, η αγάπη στην οποία αναφέρεται είναι αναμεμειγμένη με μίσος. Αναρωτήθηκα πολλές φορές τι συναισθηματική αξία μπορεί να έχει η μητρότητα για μια γυναίκα που κουβαλάει στα σπλάχνα της ένα παιδί, το οποίο συνελήφθη υπό την κυριαρχία του συναισθήματος του μίσους». Τα λόγια της νεαρής σκηνοθέτιδος της ταινίας, της Βόσνιας Γιασμίλα Σμπάντιτς, περιγράφουν με σαφήνεια τον θεματικό πυρήνα του «Grbavica».

H Σμπάντιτς περιγράφει με ρεαλισμό το σκηνικό της καθημερινής ζωής στο σημερινό Σεράγεβο και αρχίζει να σμιλεύει χαρακτήρες πάνω στον άξονα της σύγκρουσης της έφηβης με τη μητέρα της. Η Σάρα είναι ένα αγοροκόριτσο που πιστεύει πως ο πατέρας της, τον οποίο δεν γνώρισε ποτέ, είναι ήρωας πολέμου. Η κρίσιμη στιγμή της μεγάλης αποκάλυψης έρχεται μαζί με την «πενταήμερη» του σχολείου. Η Εσμα ζητάει επίμονα το επίσημο πιστοποιητικό του ηρωισμού του πατέρα της, για να επωφεληθεί μιας τιμητικής έκπτωσης που γίνεται στο εισιτήριο της εκδρομής.

Η Εσμα, η οποία κάνει το παν για να εξασφαλίσει ολόκληρο το ποσό, αντιδρά και γίνεται η έκρηξη... Η ιστορία εκτυλίσσεται σε χώρους που δίνουν σφαιρική εικόνα της ζωής στο τραυματισμένο Σεράγεβο: Στο μικρό φτωχικό διαμέρισμα της Σάρα και της μητέρας της, στο σχολείο, στο εργοστάσιο, στους χώρους όπου οι βιασμένες γυναίκες προσφεύγουν για ψυχολογική υποστήριξη, στο «σκυλάδικο», στο οποίο ζητάει δουλειά ως σερβιτόρα η Εσμα, όπου ζει και βασιλεύει η μαφία.

Το σενάριο είναι καλογραμμένο, η σκηνοθεσία ακριβής και αποτελεσματική και οι ερμηνείες, ιδιαίτερα της νεαρής Λούνα Μίχοβιτς, εξαιρετικές.

Το «Σεράγεβο σ' αγαπώ» βραβεύτηκε με τη Χρυσή Αρκτο στο τελευταίο φεστιβάλ του Βερολίνου.