Κύκνοι στο Πάρκο Στρατού

Από 31 Ιανουαρίου έως τις 11 Φεβρουαρίου

ΜΕ ΕΝΑ ΟΡΟΣΗΜΟ του κλασικού ρεπερτορίου, τη «Λίμνη των Κύκνων» στην πολυσυζητημένη απόδοση του Matthew Bourne, εγκαινιάζει τη λειτουργία του ο ριζικά ανακαινισμένος χώρος του κλειστού γηπέδου του Badminton, στο πάρκο Στρατού στο Γουδί. Η μακροβιότερη παράσταση μπαλέτου στην ιστορία του West End και του Broadway, σηκώνει αυλαία την 31 Ιανουαρίου προκειμένου να δώσει αποκλειστικές παραστάσεις για το αθηναϊκό κοινό, έως τις 11 Φεβρουαρίου.

Ο πιο πολυσυζητημένος από τους νεωτερισμούς του Bourne, ήταν η επιλογή άνδρα χορευτή για τον κεντρικό ρόλο της Odette/Odile περιστοιχιζόμενου από σμήνος κύκνων του ιδίου φύλου.Αν η «Λίμνη των Κύκνων» του Bourne ξεκίνησε πριν δέκα χρόνια σαν μια αμφιλεγόμενη εικονοκλαστική απόπειρα, σήμερα αποτελεί μια καθιερωμένη εναλλακτική πρόταση, που προκαλεί το ενθουσιώδες χειροκρότημα του κοινού και διθυραμβικά σχόλια στις στήλες των εφημερίδων.

Ξεκινώντας από το Sadler's Wells του Λονδίνου το 1995 και σημειώνοντας τεράστια επιτυχία σε Ευρώπη, Αμερική, Ιαπωνία κι όπου αλλού ανέβηκε, το βραβευμένο με 30 διεθνή θεατρικά βραβεία έργο του Matthew Bourne, συγκινεί ακόμη και «συντηρητικούς» φίλους του κλασικού μπαλέτου. Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.Με την αθάνατη μουσική του Tchaikovsky ως ανεξάντλητη πηγή έμπνευσης, και την οικουμενική απήχηση του ρομαντικού μύθου δεδομένη, κάθε μεγάλος χορογράφος ονειρεύεται μια μέρα ν' αφήσει το στίγμα του, στο ανέβασμα της «Λίμνης των Κύκνων».

Από το 1941, που η θρυλική Tamara Toumanova έσπασε το ταμπού της λευκής τούτου, υποδυόμενη την Odile με στιλπνό κατάμαυρο φόρεμα (Metropolitan Opera House of N.Y.), ιερά τέρατα του κλασικού μπαλέτου όπως ο Sir Frederic Ashton (Royal Ballet Theatre, 1963) o Yuri Grigorovich (Bolshoi, 1976) κι o Rudolf Nureyev (Vienna State Opera, 1986) εξάντλησαν την επινοητικότητά τους σκηνοθετώντας το ίδιο θέμα, χωρίς ποτέ να απομακρυνθούν από τον βασικό άξονα των χορογραφιών που συνέθεσαν οι Lev Ivanov και Marius Petipa, ήδη από το μακρινό 1895, για την ιστορική πρεμιέρα των Κύκνων στην Αγία Πετρούπολη. Ακόμα και σήμερα η αριστουργηματική εκείνη παράσταση που ανέβηκε δυο μόλις χρόνια από το θάνατο του P. Tchaikovsky, υποβάλλει (ή και καταδυναστεύει) τον τρόπο με τον οποίο χορογραφείται έκτοτε η «Λίμνη».

Ο Matthew Bourne ολοκληρώνοντας τη δική του εκδοχή, άφησε ανέγγιχτα τα δύο συστατικά που καθιέρωσαν το Swan Lake στη συνείδηση των απανταχού της γης θεατρόφιλων: Την εξαίσια σύνθεση του μεγάλου Ρώσου μουσουργού και τη βαθιά ανθρώπινη επιθυμία για τον ανέφικτο έρωτα.Όπως δήλωσε ο ίδιος: «Αδραξα την ευκαιρία να δημιουργήσω μια συγκινητική ανθρώπινη ιστορία, μέσα στην οποία θα ικανοποιούσα τις χιουμοριστικές αλλά και τις δραματικές μου ανησυχίες, χορογραφώντας μια σειρά από σουίτες ελεύθερης κίνησης πάνω στο ωραιότερο μουσικό θέμα που γράφτηκε ποτέ για μπαλέτο».

Από 'κεί και πέρα προχώρησε απαλλαγμένος από διλήμματα και στερεότυπα του παρελθόντος, είτε μένοντας βασανιστικά απλός σε λεπτομέρειες που οι ομόλογοί του ίδρωσαν για να τις καταστήσουν περίτεχνες, είτε εισάγοντας ρηξικέλευθες καινοτομίες εκεί που κανείς δεν περίμενε.Ο πιο πολυσυζητημένος από τους νεωτερισμούς του Bourne, ήταν η επιλογή άνδρα χορευτή για τον κεντρικό ρόλο της Odette/Odile περιστοιχιζόμενου από σμήνος κύκνων του ιδίου φύλου. Για όσους βιάζονται να βγάλουν συμπεράσματα για τη μονοσήμαντη σεξουαλικότητα της παράστασης, οφείλουμε να τους πληροφορήσουμε ότι δεν είναι καθόλου έτσι.

Στο ensemble λαμβάνουν μέρος 15 πανέμορφες χορεύτριες πλαισιωμένες από 23 ταλαντούχους χορευτές (ανάμεσά τους και ο ελληνικής καταγωγής Simon Karaiskos). Τον πολύπαθο πρίγκιπα υποδύεται ο Christopher Marney, την αυστηρή βασίλισσα η εξαίσια Saranne Curtin, τον αρχηγό των κύκνων ο εντυπωσιακός Alan Vincent και το μοιραίο κορίτσι η αιθέρια Leigh Daniels.

Η συγκεκριμένη απόδοση των Κύκνων, αφομοιώνει μεταξύ άλλων και στοιχεία από τη νοηματική του βωβού κινηματογράφου, ενώ ενδυματολογικά επικεντρώνεται σε μια ακριβοδίκαιη προσέγγιση των ρόλων, αντίστοιχη μ' εκείνη του θεάτρου: Οι υπηρέτες φορούν γιλέκα, οι νοσοκόμες άσπρες ποδιές, οι κύκνοι πούπουλα, οι τροτέζες τολμηρά εσώρουχα, οι στρατιωτικοί τις στολές τους κ.λπ.